Haziran ayında orman arazilerine yapılacak ithal kömüre dayalı termik santral yatırımları için kamu yararı ve zaruret şartı koşan Orman Genel Müdürlüğü İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı’nın, Bakanlık’ın devreye girmesi ve yönetmelikte değişiklik yapması üzerine Eylül ayında önceki kararını iptal edip yetkisini Bakanlığa devrettiği anlaşıldı

Doğu Eroğlu (29 Ocak 2014 BirGün Gazetesi)

Orman ve Su İşleri Bakanlığı’na bağlı Orman Genel Müdürlüğü İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı’nın son 7 ay içerisinde aldığı farklı kararlar, enerji yatırımları için hükümetin doğa korunumu gibi endişeleri olmadığını bir kez daha gösterdi. Termik santral yatırımları için ağırlığını koyan Orman ve Su İşleri Bakanlığı, kendisine bağlı İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı’nın Haziran 2013’te ormanlık alanlara yapılacak ithal kömüre dayalı termik santral yatırımlarına “kamu yararı ve zaruret şartı” getiren kararı beğenmedi ve yönetmelik değişikliği yaparak kararın etrafından dolaştı. İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı, Haziran 2013’te aldığı kararı, Eylül ayında Orman Bölge Müdürlüklerine gönderdiği bir başka yazıyla iptal etmek zorunda kaldı. Haziran’da, “İthal kömür yakan termik santralin ormana kurulmasının anlamı yok. Gelen talepleri inceleme yapmadan reddedin” diyen İzin ve İrtifak Dairesi, Bakanlık tarafından yapılan yönetmelik değişikliği sonrası Eylül’de aldığı ikinci bir kararla, “Ormanlara kurulmak istenen nükleer ve termik santral taleplerini Bakanlığa bildirin, kararı Bakanlık versin” demek zorunda kaldı.

‘Ormana ithal kömürlü termik santral olmaz’

Orman ve Su İşleri Bakanlığı’na bağlı Orman Genel Müdürlüğü İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı 11 Haziran 2013’te 27 Orman Bölge Müdürlüğüne, ithal kömüre dayalı termik santrallerle ilgili bir yazı gönderdi. Yazıda, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 17’nci maddesi uyarınca Orman Bölge Müdürlüklerine, devlete ait ormanlar içerisine kurulmak istenen ithal kömüre dayalı termik santraller hakkında olumlu görüş bildirilmemesi talimatı verildi. İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı, “Kaynağı orman alanı içinde bulunmayan ithal kömüre dayalı termik santrallerin orman sayılan alan içinde yapılmasında kamu yararı ve zaruret olmadığından olumlu görüş bildirilmemesi, izin taleplerinin değerlendirmeye alınmadan talebin geri çevrilmesi ve izin raporu düzenlenmemesi” talebini iletti. Böylelikle kömür yakarak enerji üreten termik santrallerin, aynı ormandan kömür sağlanmadığı takdirde orman sayılan alanlara kurulmayacağı kesinleşti ve ithal kömüre dayalı termik santrallerin ormanlık alanlara kurulmasının önü kesilmiş oldu.

Yönetmelikle jet çözüm

İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı’nın Orman Kanunu’nun 17’nci maddesini işaret ederek ormanlara kurulacak ithal kömüre dayalı termik santrallere izin vermemesi, Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Bakanlığın hazırladığı “Orman Kanununun 17 ve 18’inci Maddelerinin Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 29 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmelikle birlikte, Bakanlıkça belirlenecek tesislerin ormanlık alana yapılmasında kamu yararı ve zaruret olup olmadığını Bakanlığın belirlemesi kararlaştırıldı. Orman Genel Müdürlüğü ile Bakanlık arasında yapılan yazışmalar sonucunda, termik santral ve nükleer enerji santrallerinin ormanlık alanlara yapılmasında kamu yararı ve zaruret hali bulunup bulunmadığına dair karar verme yetkisi Bakanlığa devredildi. Yönetmelik yoluyla termik santrallerin yanı sıra nükleer güç santrallerinin ormanlık alanlara kurulması konusundaki yetkiyi de üstlenen Bakanlık, ileride nükleer enerji santralleriyle ilgili yaşayabileceği sorunları da şimdiden engellemiş oldu.

Karar iptal, yetki Bakanlıkta

İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı, Bakanlığın yaptığı yönetmelik değişikliği üzerine Orman Bölge Müdürlüklerine iki yazı gönderdi. Orman Bölge Müdürlüklerine 23 Eylül’de gönderilen yazıda, ormanlık alanlara kurulacak ithal kömüre dayalı termik santrallere izin vermeyen 11 Haziran tarihli kararın artık geçerlilik taşımadığı, yönetmelik uyarınca termik ve nükleer santrallerle ilgili karar yetkisinin Bakanlığa devredildiği belirtildi. Böylelikle ithal kömüre dayalı santrallerin ormanlık alanlara kurulumu taleplerinin doğrudan reddine ilişkin İzin ve İrtifak Dairesi kararı iptal oldu. Düzenlemenin son haline göre, Orman Bölge Müdürlükleri ormanlık alana termik veya nükleer santral kurulması için gelen talepleri Orman ve Su İşleri Bakanlığı’na bildirecekler. Termik ve nükleer santrallerin orman alanlarına kurulumunda kamu yararı ve zaruret hali bulunup bulunmadığına ilişkin tespiti Bakanlık yapacak.