Kocaeli 1 No’lu F Tipi Cezaevinde odaları gözetleyen kameraları etkisiz hale getiren mahkûmları cezaevi yönetimi hücreye kapadı, savcı ise takipsizlik kararı aldı

Doğu Eroğlu (BirGün Gazetesi, 28 Temmuz 2014)

Kocaeli 1 No’lu F Tipi Cezaevinde 30 Mayıs’ta odaları gözetleyen kameraları kullanılmaz hale getiren mahkûmlara cezaevi yönetimi 7 ila 10 gün arasında hücre cezası verdi, cezanın verildiği gün Kandıra Cumhuriyet Başsavcısı ise cezaevi yönetiminin ihbarı üzerine açılan soruşturma için takipsizlik kararı aldı. Cezaevi yönetimi tutuklu ve hükümlülerin cezaevi şartlarına her koşulda uyması gerektiğini savunup hücre cezasına hükmederken, savcı ise olayın kamuyu ilgilendirmediği değerlendirmesinde bulunup “kovuşturmaya yer yok” dedi. Cezaevi yönetimi soruşturma açtığı 10 mahkûmun “idolojik propaganda” yaptıkları, 1 mahkûmunsa “çok uzun savunma yaptığı” gerekçesiyle sözlü savunmasını almadı. Savunması alınmayan 11 mahkûmun 3’ü tahliye oldukları gerekçesiyle ceza almazken, kalan 8 mahkûma ise 10 gün hücre cezası verildi.

‘İdeolojik savunma’ krizi

Kocaeli 1 No’lu F Tipi Cezaevinde mahkûmların tüm itiraz ve başvurularına karşın havalandırmalara takılan ve mahkûmların kaldığı odaların içini gözetleyen kameralar, 30 Mayıs’ta mahkûmlar tarafından etkisiz hale getirildi. Cezaevi personeli tarafından hazırlanan tutanağa göre, mahkûmlar birbirlerine ekledikleri paspas saplarının tepesine bağladıkları bez parçalarını yakarak, kameralara zarar verdi. Cezaevinde başlatılan soruşturma kapsamında alınan ifadelerde ise “ideolojik savunma” krizi yaşandı. Gözetime niçin karşı çıktıklarını anlatan ve gizlilik ihlaline tepki gösteren 10 mahkûmun sözlü savunmaları, ideolojik ve örgütsel propagandaya yönelik olduğu gerekçesiyle kabul edilmeyerek yarıda kesildi. Olay soruşturma evrakına, “Hükümlü ve tutuklular savunma beyanlarında uyarılmalarına rağmen ısrarla taraflarına isnat edilen eyleme dair beyanda bulunmayıp, siyasi, ideolojik ve örgütsel propagandaya yönelik beyanda bulunmaları nedeniyle, savunma beyanlarını yazılı olarak da verebilecekleri kendilerine hatırlatılıp sözlü savunmalarının sonlandırıldığı” biçiminde geçti. Sözlü savunmaları, yazılı savunma verebilecekleri gerekçesiyle kesilen mahkûmlar yazılı savunmada bulunmayı reddedince soruşturmacılar 10 mahkûmun savunmasına başvurmadan soruşturmayı tamamladılar. Bir başka mahkûmun savunması ise “uyarılmasına karşın savunmasını ısrarla uzun tuttuğu” gerekçesiyle alınmadı.

10 gün hücre cezası

Savunma vermeyi başaran diğer mahkûmlarsa Adalet Bakanlığına birçok defa oda havalandırmalarına takılan kameralardan vazgeçilmesi için başvuruda bulunduklarını, kameraların tutuklu ve hükümlüleri taciz ederek baskıyı artırmak için takıldığını vurguladılar. Mahkûmlar kameralara zarar verilmesinin meşru bir eylem olduğunun altını çizdiler. Cezaevi idaresi ise kararında bu savunmaları dikkate almadı. Hükümlülerin hapis cezasının yerine getirilmesinde, ceza infaz rejimine uygun tutum ve davranışlar içinde bulunmakla yükümlü olduğuna belirten idareciler, “kurum tesislerine, araç ve gereçlerine zarar verildiğini” tespit ettiler. 16 Haziran’da tamamlanan soruşturmada, olaya karışan 5 tutukluya bir hafta, 18 hükümlüye ise 10 gün süreyle hücre cezası verilmesine karar verildi. 8 tutuklu tahliye oldukları için ceza almadı. “İdeolojik propaganda yaptığı” ve “uzun savunma verdiği” gerekçesiyle savunma haklarından yararlandırılmayan mahkûmların tümünün 10 gün hücre cezasına çarptırılmaları dikkatleri çekti. Sözlü savunmaları yarıda kesilen 11 mahkûmun 8’ine 10 gün hücre cezası verilirken, diğer 3 mahkûm tahliye oldukları için ceza almadılar.

Savcı, ‘Kamuyu ilgilendirmez’ dedi

Kameralara zarar verilmesi sonrasında savcılığa da ihbarda bulunan cezaevi yönetimi, Kandıra Cumhuriyet Başsavcılığından beklemediği bir yanıt aldı. Soruşturma evrakını inceleyen ve şüphelilerin havalandırmaya takılan kameralara vurarak görüntü alınmasını engellediği iddiasını değerlendiren savcı, kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Eylemin ceza hukuku kapsamında suç teşkil edecek, cezai yaptırım gerektirecek nitelikte olmadığını ifade ederek, herhangi bir işlem yapmadı. Takipsizlik kararı, mahkûmlara bir hafta ve 10 gün arası hücre cezalarının verildiği gün olan 16 Haziran’da alındı.