2012’de bir söyleşide ‘ÇED çıkmazsa üstüne bir bardak su içeriz’ diyen Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Özilhan’ın Gerze Termik Santrali yatırımı, santralin üretim lisansının iptal aşamasına gelmesiyle suya düşmek üzere. Gerzeliler, Yeşil Gerze Çevre Platformu’na ait panoya Özilhan’ın söyleşisini asmış, Özilhan’ın ifadelerine “Gerze’nin acı suyu iyi gelir!” yanıtını vermişlerdi
Doğu Eroğlu (26 Mart 2014 BirGün Gazetesi)
Sinop’un Gerze ilçesi ve Yaykıl Köyü sakinlerinin 6 yıldır sürdürdükleri termik santral mücadelesi, halkın zaferiyle sonuçlanmak üzere. Daha önce hukuksuzluğu Danıştay tarafından tescillenen ve yürütmesi durdurulmasına karşın Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından iptal edilmeyen elektrik üretim lisansı, yasal süre içerisinde inşaat faaliyetlerinin tamamlanmamasından ötürü nihai olarak iptal edilmenin kıyısına geldi. Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca, 64 aylık yasal süre içerisinde inşaat faaliyetlerinin tamamlanamadığı gerekçesiyle iptal edilmesi gereken lisans hakkındaki Yeşil Gerze Çevre Platformu (YEGEP) üyesi 60 Gerzeli yurttaşın yaptığı başvuruyu Ekoloji Kolektifi mensubu avukatlar EPDK’ya iletti. Enerji lisansının iptalinin kesinleşmesiyle Gerzeliler ve Yaykıl Köyü sakinleri, termik santrale karşı 6 yıldır verdikleri mücadeleyi kazanma yönünde çok önemli bir adım atmış olacaklar.
Danıştay kararı EPDK’ya yetmedi
Çevre Kanunu’nun 10’uncu maddesinin 2’nci fıkrasında, ÇED Olumlu ya da ÇED Gerekli Değildir kararı alınmadıkça, bir proje hakkında izin veya ruhsat verilemeyeceği, proje yatırımına başlanamayacağı belirtilmesine karşın, Anadolu Grubu’na bağlı şirket, Gerze Enerji Santrali projesi için üretim lisansı başvurusunda bulunmuştu. EPDK başvuruyu kabul etmiş, Gerze Enerji Santrali’nin elektrik üretim lisansı 20 Kasım 2008 tarihinde onaylanmıştı. Çevre Kanunu gereğince yapılan başvuru neticesinde proje lehine herhangi bir ÇED kararı olmadığı için Danıştay 13. Dairesi üretim lisansının yürütmesini durdurmuş ancak EPDK üretim lisansını iptal etmemişti. Danıştay hükmüne rağmen elektrik üretim lisansını iptal etmeyen EPDK, bu defa da kendisinin görev ve sorumluluklarını belirleyen Elektrik Piyasası Kanunu’yla karşı karşıya kaldı.
Kanun ‘iptal et’ diyor
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun “Lisans Esasları” başlıklı 5’inci maddesine göre, lisans sahibinden kaynaklanmayan haklı sebepler dışında enerji tesislerinin inşaat süresi içerisinde kurulamayacağı tespit edilmesi halinde ilgili tesisin enerji üretim lisansı iptal ediliyor. EPDK’nın hâlâ yürürlükte tuttuğu Gerze Enerji Santrali’ne ait lisansta ise inşaat öncesi dönem olarak 16 ay, inşaat dönemi olarak 48 ay olmak üzere, 64 aylık tesis tamamlanma süresi belirlenmiş durumda. Gerze Enerji Santrali’nin üretim lisansının yürürlüğe girdiği 20 Kasım 2008 tarihi üzerinden 64 ay geçti ancak enerji üretim projesinin inşaatına dahi başlanamaması, Elektrik Piyasası Kanunu’na göre lisansın iptalini gerektiriyor. Şirkete verilen yasal sürenin dolması ve 64 aylık süre içerisinde inşaatın tamamlanamaması ve şirkete verilen yasal sürenin 20 Mart 2014 tarihinde dolması üzerine, 60 Gerzeli yurttaş, elektrik üretim lisansının iptali için EPDK’ya başvuruda bulundu.
‘İptale şirketin hukuksuzlukları sebep oldu’
Gerzeli yurttaşların savunuculuğunu yapan Ekoloji Kolektifi mensubu avukatlar yapılan iptal başvurusunda, lisans sahibi şirketin ÇED Olumlu veya ÇED Gerekli Değildir kararlarından birini beklemeden hukuka aykırı lisans aldığını hatırlattı. Bu lisansın yürütmesinin Danıştay 13. Dairesi tarafından durdurulduğuna dikkat çeken Ekoloji Kolektifi üyesi avukatlar, “Anılan süre içerinde inşaat kurulum aşamasına dahi geçilememesi, bizzat şirketin hukuka aykırı eyleminden kaynaklanmaktadır” ifadelerini kullanarak lisansın iptalini istediler.
Lisans hala yürürlükte
EPDK’nın resmi internet sitesinde göre, 64 aylık taahhüdü yerine getirememesine ve Danıştay 13. Dairesi’nin verdiği yürütmeyi durdurma kararına karşın, Gerze Enerji Santrali’ne ait üretim lisansı hala yürürlükte. EPDK veri bankasında proje ilerleme durumuna ilişkin herhangi bir kayıt bulunmazken, 20 Kasım 2008 tarihinde 49 yıllık süre için Anadolu Grubu’na ait Anadolu Termik Santralleri A.Ş.’ye tahsis edilen lisans, EPDK kayıtlarına göre 20 Kasım 2057’ye kadar geçerli gözüküyor.