Ankara’da Suriyeli sığınmacıların yaşadığı ve IŞİD’e militan gönderildiği iddialarıyla gündeme gelen Hacıbayram Mahallesinde Pazar günü 3 evin aynı saatlerde yanarak kullanılamaz hale geldiği olayda, evlerin kent rantı için kundaklandığı kuşkuları kuvvetlendi
Doğu Eroğlu (20 Ağustos 2014 BirGün Gazetesi)
Suriye’deki iç savaş yüzünden, Ankara’ya gelen Suriyeli sığınmacılara yaklaşık bir yıldır ev sahipliği yapan Hacıbayram Mahallesinde Pazar günü aynı anda yanan 3 evde kundaklama şüphesi ön plana çıktı. Suriyeli sığınmacıların konakladığı evlerin ateşe verildiği iddialarını mahalleli reddederken, çıkan yangınlarda kullanılamaz hale gelen evlerde Hacıbayram Mahallesi sakinlerinin yaşadığı anlaşıldı. Yanan evlerden birinde kardeşinin ailesi ve çocuğuyla yaşayan Nesrin Aldanmaz, yangının evden ayrılmalarının yarım saat sonrasında çıktığını belirterek kundaklama ihtimalinin altını çizdi. Kentsel dönüşüm kapsamında evinin mülkiyetini devretmesi için bu yöntemin seçildiğini ifade eden Aldanmaz kimliği belirsiz kişilerden şikayetçi olurken, “Ne yaparlarsa yapsınlar, evimi vermeyeceğim” diye konuştu. Hacıbayram Mahallesinde pek çok evin boşaltılmasına ve kamu hizmetlerinin kesintiye uğramasına yol açan kentsel dönüşüm, mahalleli gençlerin IŞİD saflarına katılmasına yol açan etkenlerden biri olduğu öne sürülmüştü.
‘Dönüşüm için yaktılar’ iddiası
Pazar günü rahatsızlanması üzerine hastaneye gitmek için saat 14.30’da ailesiyle birlikte evden ayrıldığını belirten Aldanmaz, yangının 15.10 sularında çıktığına dikkatleri çekerek olayın kundaklama olduğuna inandığını söylüyor. Eşi ile bir oğlu cezaevinde olan, üç katlı evde diğer oğlu ve kardeşinin ailesiyle yaşayan Aldanmaz, yangından bütün mobilyalarını kaybettiğini, evin kullanılamaz hale geldiğini ifade ediyor. Kendi evine yaklaşık 50 metre mesafede bulunan ve aynı sıralarda yangın çıkan evlerde de Suriyeli sığınmacıların yaşamadığını söyleyen Aldanmaz, her üç evin de çatılarına benzin dökülerek yakıldığını, olayın tamamen kentsel dönüşümle ilgili olduğunu belirtiyor. Aldanmaz, “Yakında buralardaki tüm evlerde yangınlar çıkar. Devlet bu kadar mı hain? Ne yaparlarsa yapsınlar, evimi vermeyeceğim” diyor.
Yangınların sebebi kentsel dönüşüm
Mahalleliye göre, Hacıbayram’dan IŞİD saflarına katılımların gündeme gelişi, Suriyeli sığınmacıların mahalleye yerleşimi ve çıkan yangınlar arasında paralellik bulunuyor. Suriyeli sığınmacılarla mahalle sakinleri arasında bir gerginlik olduğunu doğrulayan mahalleliler, “Pek çok kişi sığınmacıları burada istemiyor fakat kentsel dönüşüm için atılan adımların Suriyelilerle olan tansiyonla karıştırılmaması gerekiyor” diye konuşuyorlar. Bazı Hacıbayram sakinleri, IŞİD bağlantısı yüzünden dünya basınında da gündeme gelen mahalledeki kentsel dönüşüm dayatmasının Suriyeli düşmanlığı olarak algılanmasına yönelik çaba gösterildiğine işaret ediyor. Ancak pek çoklarına göre asıl bağlantı, kentsel dönüşümün yarattığı boşluk ile IŞİD katılımları arasında.
Kamu hizmetleri bitti, mahalle boşaldı
Hacıbayram’da doğup büyümüş kahve işletmecisi Ahmet Arabacı, kentsel dönüşümle birlikte başlayan okul sorunun altını çiziyor. Mahalledeki çocukların devam ettiği Yahya Galip Kargı İlkokulunun kapatılmasıyla mahallede okul kalmadığını ve çocukların birkaç kilometre ötedeki Seymenler İlkokuluna gönderildiğini ifade eden Arabacı, gittikleri yeni okulda çocukların uyuşturucu tehlikesiyle karşılaştığını, ailelerin çocuklarını okula yollamaktan imtina ettiğini anlatıyor. Kentsel dönüşüm öncesi 400 kişinin devam ettiği okul kapanınca yalnızca 100 kadar öğrenci Seymenler İlkokuluna gönderilmiş, bu öğrencilerin 30 kadarıysa bir süre sonra okulla bağlarını koparmışlar. Mahallede aza olarak da görev yapan Arabacı, kentsel dönüşüm alanı ilanının ardından mahallenin nasıl boşaldığını başka bir örnekle daha anlatıyor. 2011 genel seçimlerinde Yaklaşık 10 bin olan seçmen sayısının 30 Mart yerel seçimlerinde 1376’ya düştüğünü belirten Arabacı, 10 Ağustos cumhurbaşkanlığı seçimlerindeyse bu sayının 1136’ya indiğini aktarıyor.
‘IŞİD’e daha çok giden olur…’
30 senedir mahallenin muhtarlığını yürüten Arif Akbaş ise okul konusunda yapılan başvuruların sonuçsuz kaldığından yakınıyor. Ankara Belediyesi ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü olayla ilgili kararın Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından alındığını işaret edip aradan çekilmiş. Kentsel dönüşümün başlamasının ardından, Ankara Büyükşehir Belediyesi mahalledeki ilkokulun tehlikeli olacağını, etrafta çalışacak yıkım ekipleri yüzünden çocukların can güvenliklerinin sağlanamayabileceği gerekçesiyle okulu kapatmış. Okulsuz kalan mahallede pek çok çocuğun eğitimden çekildiğini aktaran Akbaş, “Buradan IŞİD’e daha çok giden olur…” sözleriyle kesilen kamu hizmetlerinin yarattığı boşluğu farklı unsurların ve radikalleşmenin doldurduğuna dikkatleri çekiyor.