Önceki ay iki maden emekçisine mezar olan Amasra-B kömür sahasında iki işçi daha öldü. Maden Mühendisleri Odasına göre ‘göstermelik’ olarak işletilen madende ölenlerin sayısı 11’e çıktı

Doğu Eroğlu (2 Kasım 2014 BirGün Gazetesi)

Hattat Holdingin Bartın’ın Amasra ilçesinde işlettiği Amasra-B kömür sahasında sabah saatlerinde meydana gelen göçükte üç Çinli maden işçisi mahsur kaldı. İşçilerden biri diğer madenciler tarafından kurtarılırken, iki işçiyse iş cinayetinde yaşamını yitirdi. Hattat Holdinge ait HEMA şirketinin Amasra’da işlettiği kömür madeni ve kömür madenine 200 metre mesafeye yapılmak istenen termik santralı BirGün için inceleyen Maden Mühendisleri Odası, madenden çıkartılacak kömürün termik santrala yetmeyeceğini, termik santralda ithal kömür kullanılacağını, madencilik faaliyetlerinin “göstermelik” olduğunu açıklamıştı. Son kazada yaşamını yitiren maden emekçisiyle birlikte, Hattat Holdingin sekiz yılda henüz bir avuç kömür bile çıkartmadığı göstermelik madenindeki iş cinayetlerinde yaşamını yitirenlerin sayısı 11’e çıktı.

Göçük iki işçiyi öldürdü

Sabaha karşı 04.30 sıralarında 300 metre derinlikte süren galeri açma çalışması sırasında meydana gelen göçükte ilk anda beş işçi kendi çabalarıyla kurtuldu, üç Çinli işçiyse göçük altında kaldı. Madendeki 00.00-08.00 vardiyasında çalışan işçilerden 40 yaşındaki Shouping Sun diğer madencilerin yardımıyla kurtarılıp hastaneye sevk edilirken, yaşamını yitiren 38 yaşındaki Maoshun Yang’ın bedenine ulaşıldı. Öğlen saatlerine doğru 37 yaşındaki Shoujle Sun’in de bedenine ulaşıldı. Yaşamını kaybeden işçilerin göçükten çıkarılması ardından arama kurtarma çalışmalarına son verildi.

Vali ‘Çalışmaları durdurduk’ demişti

Göçüğün meydana geldiği Amasra-B kömür ocağıyla ilgili olarak Batrın Valisi Seyfettin Azizoğlu önceki gün açıklamada bulunmuş, eksiklikler giderilene dek madendeki çalışmaların durdurulduğunu söylemişti. Vali Azizoğlu, “  Ülkemiz Maden ocaklarımız da Avrupa standartlarındaki iş güvenliğinin tümünün alınması yönünde kanuni düzenlemeleri yaptı. Bütün şirketler üzerinde yoğun denetim uygulaması başlatıldı Amasra’daki söz konusu şirketle ilgili çalışma da yapıldı. Görülen eksiklikler giderilinceye kadar çalışmaların durdurulması talimatı verildi. Arkadaşlarımız da bu çalışmayı durdurdular. Eksikliklerin giderilmesi için de bir aya yakın bir zaman verildi. Verilen süre içerisinde yeni iş güvenliği yasasına uygun şekilde çalışmalarını yaparak eksikliklerini gidermesi istendi. Verilen süre sonunda tekrar kontrolü yapılarak ocağın faaliyetlerine devam edip etmeyeceğine karar verilecek. Süre bitiminde karar merci yine bakanlık olacak” demişti.

Maden termik santrale bahane oldu

Amasra’da Gömü ve Tarlaağzı Köyleri arasında bulunan Amasra-B taş kömürü sahası yakınında, “bölgedeki kömür rezervlerini kullanmak üzere” başvuru yapılarak kurulmak istenen termik santralın ithal kömür kullanacağı Maden Mühendisleri Odasının yaptığı incelemeyle ortaya çıkmıştı. Türkiye Taş Kömürü Kurumuna (TTK) bağlı Amasra-B sahası, 15 Nisan 2005’te yapılan rödovans sözleşmesiyle Hattat Holdinge bağlı HEMA Endüstri A.Ş.’ye devredildi. 20 yılda 56 milyon ton kömür üretilmesi karşılığı TTK’ya 400 milyon TL rödovans bedeli ödenmesini gerektiren sözleşme gereği yer teslimi Mayıs 2006’da yapıldı. Rödovans sözleşmesinin imzalanmasının üzerinden çok geçmeden, HEMA A.Ş. ile Batı Karadeniz Elektrik Üretim A.Ş., Gömü ve Tarlaağzı köyleri yakınlarındaki kömür rezervlerinden temin edilecek kömürle enerji üretecek termik güç santralları için başvuruda bulundu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hâlâ değerlendirilmekte olan başvuruda, santralda yerel kömür kaynaklarının kullanılacağına vurgu yapıldı.

Rapordakinin dört katı kömür gerek

Maden Mühendisleri Odası uzmanlarına göre HEMA Termik Santralının Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Raporunda, termik santralda kullanılacak kömür miktarı düşük gösterildi. ÇED Raporunda yılda 4 milyon ton kömür tüketeceği belirtilen santral, Maden Mühendisleri Odasına göre yılda en az 16 milyon ton kömür harcayacak. Amasra-B sahasındaki kömür damarlarının jeolojik ve tektonik yapısını da inceleyen Maden Mühendisleri Odası, bölgedeki günlük maksimum üretimin 2 bin 500 ila 3 bin ton, yıllık üretiminse yaklaşık 1 milyon ton civarında olabileceğini belirledi. Damar yapısının tam mekanize kazı üretimine elverişli olmadığına dikkati çeken uzmanlar, “HEMA A.Ş. tarafından üretilecek kömürün santralda kullanılacağı belirtilmekte. Aradaki büyük farkın kapatılması için ithal edilecek kömürün kullanılacağı aşikârdır. TTK ile imzalanan rödovans sözleşmesine göre Amasra ocaklarından yıllık maksimum 3 buçuk milyon ton kömür üretilecektir. Bu durumda HEMA Endüstri A.Ş. santralda kullanacağı kömürün yaklaşık 13 milyon tonluk kısmını Amasra dışından getirmek zorunda kalacaktır” değerlendirmesini yapmıştı. Bölgedeki 408 milyon tonluk rezervin yarısının işletilebilir olduğunu açıklayan uzmanlar, çıkarılabilecek maksimum kömür miktarınınsa 213 milyon ton olduğunu belirtmiş, 49 yıllığına lisans alacak santralın 780 milyon ton kömüre ihtiyaç duyacağının altını çizmişti.

Göstermelik madende 11 can gitti

Hattat Holdingin işlettiği Amasra-B taşkömürü sahasında 27 Ağustos’ta maden işçisi Muammer Çetin meydana gelen göçükte yaşamını yitirmiş, 19 Eylül’deyse 13’ü Çinli 15 işçi göçükte mahsur kalmış, olayda yaralanan sekiz işçiden biri hayatını kaybetmişti. Daha işletmeye geçmeden 11 işçinin ölüp en az 44 işçininse yaralandığı madenden şimdiye kadar hiç kömür çıkartılmazken, termik santralın işletmeye geçmesi durumunda da madende göstermelik bir üretim yapılacak. Maden Mühendisleri Odasının raporuna göre, madenden çıkartılan kömür santraldaki enerji üretiminin en fazla yüzde 20’sini karşılayabilecek.