Çanakkale’nin Karabiga beldesinde Akdeniz foklarının yaşam alanına Cengiz Holding tarafından kurulmak istenen termik santralın bir projesine daha yargıdan iptal kararı geldi

Doğu Eroğlu (28 Kasım 2014 BirGün Gazetesi)

Cengiz Holdingin önce resmi evraklarda hiç yer vermediği, daha sonraysa varlıklarını geçiştirip “sıfırlamaya” çalıştığı Akdeniz fokları ve caretta caretta kaplumbağalarını tehdit eden termik santral projesine yargıdan iptal kararı geldi. Akdeniz fokları (Monachus monachus) ve caretta caretta’ların yaşam alanı olan Çanakkale Karabiga’da kurulmak istenen Cenal Enerji Termik Santralının, 4 parçaya ayrılarak Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinde öngörülen kıstaslardan kaçırılmak istenmesine tepki gösteren Çanakkale İdare Mahkemesi, daha önce yürütmesini durdurduğu Cenal Enerji Santralı ve Derin Deniz Deşarjı projesi hakkındaki ÇED Olumlu kararını iptal etti.

ÇED oyununa yine geçit yok

İptal talebini görüşen Çanakkale İdare Mahkemesi, 4 parçaya bölünerek çevresel etkileri gizlenen proje hakkında, “Termik santral entegre projesinin çevresel etkilerinin bütüncül olarak değerlendirilmesine imkân tanınmamasına sebebiyet verecek şekilde parçalara ayrılarak ayrı ayrı projeler olarak öngörüldüğü anlaşıldı” değerlendirmesini yaptı. 9 Karabigalı yurttaş, Karabiga Temiz Doğa Derneği, Biga Çevre Derneği, Madra Dağı ve Kaz Dağı Belediyeler Birliği ile TMMOB’ye bağlı Ziraat Mühendisleri Odası Çanakkale Şubesi, Peyzaj Mimarları ve Çevre Mühendisleri Odalarının açtığı davayı görüşen Çanakkale İdare Mahkemesi, 4’e bölünen projenin bir parçası hakkındaki ÇED Olumlu kararını daha iptal etti.

‘Yok’ denilen fokları ODTÜ bulmuştu

Davanın müdahili Cenal Elektrik Üretim A.Ş. savunmasında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün deniz kaplumbağaları ve Akdeniz Foklarının varlığı hakkında herhangi bir görüş bildirmediğini ifade etmiş, santralın soğutmasında kullanılıp denize boşaltılacak suyun denizi ısıtmayacağını iddia etmişti. Cenal Elektrik Üretim A.Ş.’nin bu iddialarına karşın, yeniden ÇED Raporu düzenlenen ve hakkında ÇED Olumlu kararı alınan termik santral için kurumların bir kez daha itirazda bulunduğu anlaşılmıştı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü “Bakanlığımız uzmanlarınca yapılan çalışmada proje sahasının yakınında Akdeniz Foku yaşama alanı olan deniz mağarasının olduğu belirlenmiştir” uyarısında bulunmuş, Deniz ve Kıyı Yönetimi Dairesi Başkanlığıysa santralın denizde ısınma yaratacağını söylemişti. Akdeniz fokları, bölgede çalışma yapan ODTÜ’lü deniz biyologları tarafından da tespit edilmiş ve kayıt altına alınmıştı.

Foklar hâlâ tehlikede

Yargı kararlarına ve kurumların uyarılarına karşın Cenal Entegre Enerji Santralı adını alan termik santral için yeniden ÇED Olumlu kararı verildi. Yetkililerin onay verdiği raporda şirketin bir uzmana yaptırdığı incelemede Akdeniz fokları ve caretta caretta’lar hakkında “Her iki tür de oldukça geniş sıcaklık farklarını tolere edebilir” denmiş ve türlerin kaderini bekleyen tehlike bir anlamda kabul edilmişti. Türlere verilecek zarar görmezden gelinerek alınan ÇED Olumlu kararı hakkında yurttaşlar ile örgütlerin açtığı yürütmeyi durdurma talepli iptal davasından da, termik santral aleyhinde sonuç çıkması bekleniyor.