196 hektarlık arazide altın madenciliği için ÇED Olumlu Kararı aldıran şirket, bunun yaklaşık 8 katı büyüklüğündeki arazideki 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı tescilinin iptalini istedi, mahkeme şirketin talebini reddetti

Doğu Eroğlu (28 Şubat 2015 BirGün Gazetesi)

Fatsa’da 196 hektarlık bir alanda altın madenciliği yapmak için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu Kararı aldıran ve inşaat çalışmalarına başlayan Altıntepe şirketinin, altın arama sahasını genişletme planına yargıdan darbe geldi. 196 hektarlık alanının yaklaşık 8 katı büyüklüğündeki bir alan için maden ruhsatı alan ancak bu bölgenin, Geç Roma döneminden kalma buluntuların olduğunun fark edilmesiyle 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilmesiyle sarsılan şirketin tescilin iptali için açtığı davayı Ordu İdare Mahkemesi reddetti. Kültür ve Turizm Bakanlığına açılan ve Fatsalı yurttaşların da Bakanlık yanında müdahil olduğu davada karar veren mahkeme, şirketin altın madeni sahasını katbekat artırma planının da şimdilik önüne geçmiş oldu.

Geç Roma buluntuları ortaya çıktı

Fatsa’da kurulmak istenen maden işletmesine ilişkin ÇED sürecinde, Kayatepe ocak sahasında bölgedeki tarihi yerleşime ait seramikler çıkınca, bölgede inceleme yapıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Samsun Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Geç Roma dönemine ait antik bir yerleşimin keşfedilmesiyle, 22 Kasım 2012’de bölgeyi 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil etti. Kurul ayrıca aldığı bir başka ilke kararıyla da bu bölgede maden çalışması yapılmaması gerektiğini ifade etti. Aynı bölge için maden ruhsatı çıkartan Altıntepe Madencilik şirketi, Samsun Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun Sit tescili kararının iptali için Kültür ve Turizm Bakanlığına dava açtı.

Fatsa mücadelesinde önemli kazanım

Fatsalı yurttaşların da müdahil olduğu davada karar, Bakanlık ve Fatsalılar lehine çıktı. Davaya bakan Ordu İdare Mahkemesi, bölgenin Arkeolojik Sit Alanı özelliği taşımadığı gerekçesiyle Sit tescil kararının iptali istemini 26 Aralık 2014’te reddetti. Mahkemenin, “Kültür varlıklarına ait kalıntılar ve buluntuların veya bunu destekleyen taşınır kültür varlığı buluntularının yoğun olarak yer aldığı alanların 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilebileceği açıktır” görüşüyle verdiği ret kararıyla, Fatsalıların altın madenciliğine karşıtı mücadelesinde önemli bir adım atılmış oldu.

Maden sahasını genişletemeyecek

Sit tescilinin iptali istemin yargıdan dönmesiyle, şirketin maden alanını genişletme hesabı da şimdilik suya düştü. 196 hektarlık arazi için ÇED Olumlu kararı çıkartan ve maden faaliyetlerini başlatmak için çalışmalarını sürdüren şirketin, bu alanın yaklaşık 8 katı büyüklüğündeki bir başka araziyi de maden sahasına dâhil etme planı kararla birlikte sekteye uğradı. Bölgenin 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı ilanının iptal edilmesi isteminin reddiyle, şirket arazide çalışma yapamayacak. Kültür varlığı olarak tescil edilen bölge bundan sonra Sit alanı olarak kalacak. Öte yandan Sit alanını kapsayan ruhsatların iptali de söz konusu olacak. Şirketin inşaat çalışmalarını sürdürdüğü bölgedeki ÇED Olumlu kararının iptali için Fatsalı yurttaşların açtığı davadaysa, 20 Mart tarihinde bölgede bilirkişi heyeti keşif yapacak.