AKP, Torba Yasa Tasarısı’na eklediği son dakika önergesi ile mera arazilerini kentsel dönüşüme açıyor
Doğu Eroğlu (BirGün Gazetesi, 8 Temmuz 2014)
AKP tarafından meraların kentsel dönüşüme açılması için TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulan önerge, komisyonda tartışmalar sonucunda kabul edildi. Önerge ile eklenen yeni düzenlemenin TBMM Genel Kurulunda kabulü halinde meralar kentsel dönüşüme açılabilecek. Komisyonda tartışmalara yol açan önergeyi BirGün’e değerlendiren CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, yasa değişikliği teklifini hem usul hem de esas yönünden eleştirirken, 648 sayılı KHK ile getirilen Mera Kanunu 14’üncü madde üzerinde yapılan değişikliğin usul bakımından Anayasaya aykırı olduğunu, mera arazilerinin niteliğinin yine Anayasa tarafından güvence altına alındığını kaydetti.
Kentsel talan meralara uzanacak
TBMM Genel Kuruluna önümüzdeki günlerde sunulması beklenen tasarıya dün yapılan eklemeyle mera arazilerinin kentsel dönüşüm faaliyetleri için kullanılmasının önü açıldı. AKP Şanlıurfa Milletvekili Abdülkerim Gök’ün 4342 sayılı Mera Kanununun 14’üncü maddesinde değişiklik yapan önergesine göre, ilgili illerde “alternatif alan bulunamaması şartıyla” meralar Bakanlar Kurulu tarafından kentsel dönüşüm ve gelişim projesi alanı olarak ilan edilebilecek. Önerge ile eklenen yeni düzenlemenin TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edilmesi halinde 4342 sayılı Mera Kanunun 14’ünce maddesine yeni bir bent eklenerek meralar kentsel dönüşüm projelerine açılmış olacak.
Gerekçe kamu yatırımı
Gök’ün Plan ve Bütçe Komisyonuna sunduğu önergenin gerekçesinin, kamu yatırımlarını artırmak olduğu gizlenmedi. Değişiklik önergesinin gerekçesi şöyle: “Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında kalan mera, yaylak ve kışlak gibi yerlerin kamu yatırımları yapılmasın için gerekli bulunan yerlerden sayılarak tahsis amacının değiştirilebilmesi hedeflenmektedir.” Mera Kanununun “Tahsis Amacının Değiştirilmesi” başlıklı 14’üncü maddesi, mera, yaylak ve kışlak niteliğindeki arazilerin hangi hallerde kullanıma açılabileceğini düzenliyor. 14’üncü madde halen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine maden ve petrol arama faaliyetleri için, turizm yatırımları sebebiyle, kamu yatırımları ile doğal ve kültürel varlıkların korunması gerekçeleriyle mera vasfının değiştirilmesine imkan veriyor. AKP’li Gök’ün önergesiyle eklenen yeni düzenlemenin Genel Kurul’da da kabul edilmesiyle bu gerekçeler arasına kentsel dönüşüm de girecek.
‘Hem usul hem esas bakımından aykırı’
Komisyonda tartışmalara yol açan önergeyi BirGün’e değerlendiren CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, yasa değişikliği teklifini hem usul hem de esas yönünden eleştirdi. Mera Kanununun 14’üncü maddesinin 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK) düzenlendiğinin altını çizen Çam, “KHK yasalaşmadan önergeyle değişiklik yapmak Anayasa’ya aykırıdır. Meraların imara açılması Anayasa’nın 45, 169, 170 ve 38’inci maddelerine de aykırılık oluşturmaktadır” diye konuştu.