Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bandırma’ya kurulacak termik santralın ÇED sürecini, çevre düzeni planına uymadığı ve ithal kömür kullanılacağı gerekçeleriyle sonlandırdı
Doğu Eroğlu (20 Ocak 2016, Birgün Gazetesi)
Balıkesir’de Bandırma ilçesi Şirinçavuş Köyü sınırları içinde kurulmak istenen 1600 MWm gücündeki kömüre dayalı termik santral projesinin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci, proje hakkında olumlu veya olumsuz karar alınmadan sonlandırıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, termik santral projesinin bölge için geçerli çevre düzeni planı hükümlerine uymaması ve ithal kömüre dayalı olmasını sonlandırma gerekçesi olarak gösterdi. Balıkesir-Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı hükümlerince, planda belirlenen bölgeler dışında termik santral projeleri kurulması mümkün değil.
‘Plana uygun değil’
Bahçepınar Enerji Üretim ve İnşaat A.Ş. tarafından planlanan Bandırma Termik Santralı projesi, şaşırtıcı şekilde kendi çevre düzeni planını anımsayıp projeye itiraz eden Çevre ve Şehircilik Bakanlığına takıldı. Santralla ilgili ÇED süreci 4 Kasım 2015’te firmanın başvurusuyla başlamış, çok geçmeden, 10 Aralık 2015’te Halkın Katılımı Toplantısı yapılmıştı. Oldukça hızlı ilerleyen ÇED sürecinin bir sonraki aşamasındaysa beklenmedik bir gelişme oldu ve İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısında termik santral Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün uyarılarına takıldı. İDK üyesi olarak projeyi inceleyen Müdürlük, Balıkesir-Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına göre, Mahalli Çevre Kurulu Kararı yoluyla belirlenen sınırlar dışında termik santral planlanamayacağını hatırlattı.
Balıkesir olmadı Çanakkale’ye mi?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün uyarısını değerlendirerek 13 Ocak 2016’da, ÇED Yönetmeliğinin mevzuata uygun olmayan projelerin hangi aşamada olduğuna bakılmaksızın sonlandırılmasını öngören 6’ncı maddesinin 4’üncü fıkrası uyarınca, Balıkesir Termik Santralına ait ÇED sürecini sonlandırdı. Projenin tekrar gündeme gelebilmesi için şirketin sıfırdan ÇED süreci başlatması gerekecek fakat ilgili bölgenin termik santral yatırımlarına uygun olmadığının kesin dille bildirilmesi, Balıkesir-Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına göre termik santral bölgesi olarak belirlenmiş Çanakkale’nin işaret edilmesi anlamına geliyor da olabilir. Halihazırda Çanakkale Biga yarımadasında plan ve inşaat aşamasında yaklaşık 20 kömüre dayalı termik santral projesi bulunuyor. ÇED Sürecinin sonlandırılması ardından bir açıklama yapan CHP Bandırma Milletvekili Ahmet Akın bölge halkının karşı çıktığı projenin gerçekleştirilmeyecek olmasından ötürü mutluluğunu ifade ederek, “Umuyorum bu tür yanlış projelerin tekrarı olmaz, halkımızın istemediği yanlış yatırımlara geçit verilmez” dedi.
İthal kömür vurgusu şaşırttı
Öte yandan Bandırma Termik Santralı projesinin ithal kömüre dayalı olmasının Bakanlıkça ÇED sürecinin sonlandırılma gerekçeleri arasında sayılması bir başka şaşırtıcı unsur olarak kayıtlara geçti. Biga yarımadasında planlanan, kimisi planlama kimisiyse inşaat aşamasında olan kömüre dayalı termik santralların ÇED raporlarında, bu santrallarda ithal kömür kullanılacağı açıkça yer buluyor. Biga yarımadasındaki santrallar için henüz bir ÇED süreci sonlandırma kararı çıkmazken, Türkiye’nin 2013 sonu itibarıyla kömüre dayalı santral kurulu gücünün üçte biri de ithal kömürden sağlanıyor. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, yerli kömüre dayalı kurulu güç 8 bin 515 MW olarak kayıtlara geçerken, ithal kömüre dayalı kurulu güçse 4 bin 48 MW olarak ölçüldü.